•Uluslararası Para Fonu (IMF) parasal
konularda küresel işbirliğini arttırmak, mali istikrarı sağlamak, uluslararası
ticareti kolaylaştırmak, yüksek istihdamı ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi
desteklemek ve tüm dünyada yoksulluğu azaltmak için çalışan, 187 üye devletin
oluşturduğu bir kuruluştur.
•IMF,
Birleşmiş Milletlerin uzmanlaşmış kurumlarından biri olsa da, kendi tüzüğü,
yönetim yapısı ve mali kaynağı vardır.
•Üyeler,
büyük ölçüde küresel ekonomideki göreli büyüklüklerine dayanan bir kota sistemi
yoluyla temsil edilmektedir.
•IMF
personeli 140’ı aşkın ülkeden gelmektedir.
•IMF,
Temmuz 1944’te, ABD’nin New Hampshire Eyaleti’nde, Bretton Woods’ta yapılan bir
Birleşmiş Milletler toplantısında, 1930’ların Büyük Bunalımına katkıda bulunan
rekabetçi devalüasyonların yarattığı kısır döngünün tekrarını önleyecek bir
ekonomik işbirliği çerçevesi inşa etmek amacıyla kurulmuştur.
•IMF’nin
resmi olarak ortaya çıkışı ise Aralık 1945’te 29 Üyesi tarafından Anlaşma
Maddelerinin imzalanmasıyla olmuştur. Kuruluş, 1 Mart 1947’de fiilen faaliyete
geçmiştir. Aynı yılın ilerleyen aylarında Fransa, IMF’den borç alan ilk ülke
olmuştur.
•IMF’nin
üye sayısı 1950’lerin sonlarında ve 1960’larda, birçok Afrika ülkesinin bağımsızlığını
ilan edip üyelik başvurusunda bulunmasıyla artmaya başlamıştır.
•1989’da
Berlin Duvarı’nın yıkılması ve 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılması, IMF’nin
neredeyse evrensel bir kurum haline gelmesine olanak vermiştir.
•IMF’nin
birlikte çalıştığı 187 üye ülke bulunmaktadır.
MİSYONU
IMF’nin temel
misyonu, aşağıdaki üç yolla uluslararası sistemde istikrarın sağlanmasına
yardımcı olmaktır:
•Küresel ekonomiyi ve üye ülkelerin ekonomilerini izlemek,
•Ödemeler dengesinde zorluk yaşayan ülkelere borç vermek ve
•Üyelere pratik
yardım sunmak.
HEDEFLERİ
•Uluslararası
parasal işbirliğini arttırmak,
•Mali
istikrarı güvence altına almak,
•Uluslararası
ticareti kolaylaştırmak,
•Yüksek
istihdam oranlarını ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi desteklemek ve
•Dünya
genelinde yoksulluğu azaltmak.
YAPISI
Üye sayısı: 187 ülke Merkez: Washington, D.C.
Yönetim Kurulu: Ülkeleri veya ülke gruplarını temsil eden 24 direktör Personel:
160 ülkeden yaklaşık 2.500 kişi Toplam kotalar (sermaye): 376 milyar USD
(25/05/2011 itibariyle) Taahhüt edilmiş veya teminat gösterilmiş ek kaynaklar:
600 milyar USD
Personel:
IMF halihazırda
yarısı ekonomistlerden oluşan yaklaşık 2.500 kişilik bir personele sahiptir.
Bunların çoğu Washington, D.C.’de bulunan IMF Genel Merkezinde çalışmakta olup,
bazıları da dünyanın dört bir yanında çeşitli üye devletlerde bulunan dış ofislerde
veya daimi temsilci olarak görev yapmaktadır.
Neredeyse tüm dünyaya
yayılan üyeleriyle, IMF, coğrafi olarak mümkün olduğunca geniş bir alana
yayılan ve çeşitlilik arz eden bir personel istihdam etmeye çabalamaktadır.
Bölge departmanları:
IMF’nin beş bölge
(veya alan) departmanı olup, bunlar üye devletlere makroekonomik politikalar ve
finans sektörü konusunda tavsiyelerde bulunmaktan ve gerektiğinde ekonomik
reform programlarını desteklemek üzere mali düzenlemeler tasarlamaktan
sorumludur.
İşlevsel
departmanlar:
IMF, kuruluşun politika, analitik ve
teknik işlerini gerçekleştiren ve mali kaynaklarını yöneten sekiz işlevsel
departmana sahiptir.
Rolleri ve faaliyet alanları
•Ekonomik
trend analizlerine ve ülke temelindeki deneyimlere dayanarak hükümetlere ve
merkez bankalarına tavsiyelerde bulunmak;
•Küresel,
bölgesel ve bireysel ekonomilerin ve piyasaların izlenmesine dayanarak araştırmalar,
istatistikler, tahminler ve analizler üretmek;
•Ülkelerin
ekonomik zorlukların üstesinden gelmesine yardımcı olmak üzere borç vermek;
•Ekonomilerinin
yönetimini iyileştirmelerinde ülkelere yardımcı olmak üzere teknik yardım ve eğitim
sağlamak.
Kaynakları
•IMF’nin
kaynakları genel olarak, ülkelerin üye olduklarında ödedikleri sermaye
taahhütleri, yani ―kotalar‖dan gelmektedir.
•Kotalar
genel olarak her bir üye ülkenin ekonomisinin büyüklüğünü yansıtmaktadır.
Kotalar, her bir üyenin sahip olduğu eşit birim oy sayısı ile birlikte,
ülkelerin oy gücünü belirlemektedir.
•IMF
iki devamlı çok taraflı borçlanma düzenlemesine sahiptir: Genişletilmiş Yeni
Borçlanma Düzenlemeleri (NAB) ve Genel Borçlanma Düzenlemeleri (GAB). Halihazırda
bu kapsamdaki toplam borçlanma kapasitesi 367,5 milyar SDR (yaklaşık 580 milyar
USD)’dir.
•Altın:
IMF’nin altın mevcutları 90,5 milyon troy ons (2.814,1 metrik ton—yaklaşık 145
milyar USD değerinde) olup, IMF’yi dünyanın en büyük üçüncü resmi altın rezervi
sahibi yapmaktadır.
BİR ÜLKE NE ZAMAN IMD’DEN BORÇ ALABİLİR?
•Bir
üye ülke, bir ödemeler dengesi ihtiyacına sahipse (fiili veya potansiyel) ,
yani ileriye yönelik yeterli bir rezerv tamponunu muhafaza ederken net
uluslararası ödemelerini karşılamak için uygun koşullarda yeterli finansman
bulamıyorsa, IMF’den mali yardım talep edebilir.
•IMF’den
alınan borç, bir ülkenin ödemeler dengesini düzeltmek ve güçlü ekonomik büyüme
için gerekli koşulları yeniden tesis etmek için yapmak zorunda olduğu reform ve
politikalara uyumu kolaylaştıran bir tampon görevi görür.
IMF’NİN BORÇ VERME SÜRECİ NASIL İŞLER?
•Bir
üye ülkeden gelen talep üzerine, IMF borcu çoğu zaman bir ―düzenleme‖ (anlaşma)
çerçevesinde verilir; bu düzenlemelerde ülkenin ödemeler dengesindeki sorunları
çözmek için uygulamayı kabul ettiği belirli politikalar ve tedbirler yer
alabilir.
•Bir
düzenleme çerçevesindeki ekonomik program, ülke tarafından IMF ile danışma
içerisinde hazırlanır ve bir ―Niyet Mektubu‖ ile IMF’nin Yönetim Kuruluna
sunulur.
•Düzenlemenin
Kurul tarafından onaylanmasından sonra, borç çoğu zaman programın uygulanmasına
paralel bir şekilde, aşamalı taksitler şeklinde serbest bırakılır. Bazı
düzenlemeler ülkelere IMF mali kaynaklarına tek seferde peşin erişim de sağlayabilir.
BORÇ VERME ARAÇLARI
Stand-by düzenlemeleri: IMF’nin ödemeler dengesi
sorunları yaşayan yükselen pazar ülkelerine yönelik başlıca borçlandırma aracıdır.
Genişletilmiş Fon Kolaylığı: Ülkelerin kısmen makroekonomik dengesizliklere
göre düzeltilmesi daha uzun sürebilecek yapısal sorunlardan kaynaklanan
ödemeler dengesi zorluklarını ele almalarına yardımcı olmak için kullanılır.
Kredi hatları: Esnek Kredi Hattı ve İhtiyati Kredi Hattı, güçlü temellere ve sağlam
politikalara sahip olan ve ödemeler dengesinde yakın bir baskı altında olmayan
ülkeler içindir. Düşük gelirli ülkelere borç verme: IMF, ödemeler dengesi
sorununun mahiyetine bağlı olarak değişen, düşük gelirli ülkelere yönelik çeşitli
kredi kolaylıkları sunmaktadır. İmtiyazlı finansman koşullarının sunulduğu bu
düzenlemelerde faiz oranı halihazırda yüzde sıfır olarak belirlenmiştir.
IMF-TÜRKİYE İLİŞKİLERİNİN TARİHÇESİ
Türkiye’nin üyelik tarihi: 11 Mart 1947
Ankara Ofisinin açılışı: 2000
Kota: 1191,3 milyon SDR (toplamın yüzde 0,55’i).
Kotaların gözden geçirilmesi bağlamında 4.659 milyon SDR (toplamın yüzde
0,98’i)’ye yükselecek.
Üyelikten bu yana yapılan düzenleme/anlaşma sayısı:
19 Mevcut borçlar: 3,0 milyar SDR (2011 Temmuz sonu itibariyle)
Son Madde IV Konsültasyon Görüşmeleri: 30 Temmuz
2010
IMF’NİN TÜRKİYE’DEKİ ÇALIŞMALARININ KAPSAMI
•Madde
IV Konsültasyonları– IMF’nin tüm üye ülkelerle ve Türkiye ile her yıl gerçekleştirdiği,
ekonomik ve mali politikalara ilişkin diyalog.
•G-20
bağlamında Türkiye’yi de içeren ekonomik politika diyaloğu.
•Türkiye’nin
IMF Mali Sektör Değerlendirme Programına katılımı.
•Türk
yetkililerin ekonomi, finans ve istatistik alanlarında teknik konularda eğitilmesi.
•Birçok
ülke ve Türkiye ile araştırma ve analitik çalışmaların paylaşılması.
ANKARA’DAKİ IMF OFİSİNİN FAALİYETLERİ
•Ekonomik
ve mali konularda Türk makamlarıyla düzenli politika ve teknik tartışmaları. İrtibat
halinde olunan başlıca kurumlar arasında Hazine, Maliye Bakanlığı, Türkiye
Cumhuriyeti Merkez Bankası ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu yer
almaktadır.
•IMF
yetkilileri ile Türk otoriteler arasında toplantıların koordine edilmesi.
•Türkiye’deki
durumu daha iyi anlamak için sivil toplum ve özel sektör gruplarıyla toplantılar.
•IMF’nin küresel
ekonomi ve Türkiye ekonomisi hakkındaki görüşlerini açıklamaya yönelik kamu
sunumları.
IMF İLE ÇALIŞMANIN FAYDALARI
•IMF,
neredeyse tüm ülkeleri içeren üyelik yapısıyla, global ve ekonomik işbirliği
için en önemli forumdur.
•IMF,
politika oluşturanlara ve genel halka büyük faydaları dokunabilen çok sayıda
yüksek kaliteli araştırmayı ve ülke incelemelerini üyelerinin kullanımına
sunar.
•Ödemeler
dengelerinde sorun yaşayan ülkeler için finansman olanağı sağlar.
•IMF;
merkez bankası yönetimi, vergi ve gider yönetimi, istatistik ve mali sektör
denetimi dahil başlıca makroekonomik alanlarda ülke yetkililerine eğitim ve
teknik yardım sağlar.
KAYNAK: www.imf.org
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder